14 Mayıs 2023 seçimleri sonucunda Adalet ve Kalkınma Partisi 268, Yeniden Refah Partisi 5, Milliyetçi Hareket Partisi 50, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi 61, Türkiye Personel Partisi 4, Cumhuriyet Halk Partisi 169, ve DÜZGÜN Partisi 43.
Milletvekili genel seçiminde yurt içi, yurt dışı ve gümrük kapılarında kayıtlı 64 milyon 145 bin 504 seçmenin 55 milyon 835 bin 895’i oy kullandı.
HANGİ PARTİ KAÇ OY ALDI?
Geçerli oyların seçime katılan siyasi partilere dağılımına göre AK Parti 268 oy alarak toplam 19 milyon 392 bin 462 (%35,62), CHP 169 13 milyon 802 bin 183 ( %25,35 oy ve MHP 5 milyon 484 bin 820 (yüzde 10). ,07) 50 oyla DÜZGÜZ Parti 5 milyon 275 bin 981 (yüzde 9,69), 43, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi 4 milyon 803 bin 922 (yüzde 8,82) oy ile 61, Yeniden Refah Partisi 1 milyon 5 oyla 527 bin 48 (yüzde 2,80), Türkiye İşçi Partisi 956 bin 57 (yüzde 1,76) oyla 4 milletvekili kazandı.
“TÜRK SOLU VE CHP, SİYAH BİR ŞEKİLDE HDP/YSP’YE SAHİP OLDU”
Ortaya çıkan tabloyla ilgili olarak Bitlis Eren Üniversitesi’nden (BEÜ) Sosyolog Prof. Dr. Adem Palabıyık’ın Türk Solu ve CHP’nin HDP/YSP’ye karşı nasıl bir strateji izlediğine dair “Türk Solu ve CHP HDP/YSP’yi Siyaseten Yönetti” başlıklı yazısı burada;
28 Mayıs seçimlerinde HDP/YSP ile birlikte seçime katılmayı reddeden TİP, HDP’YSP’yi kandırdı. Özellikle HDP’den beslenen ve ardından HDP seçmenine yönelik politikalar geliştiren Türk Solu, 28 Mayıs seçimlerinde kendi çıkarlarını gözeterek ve HDP seçmenine büyük partilerden vaatler sunarak HDP ile birlikte seçime katılmayı kabul etmedi. illerde özellikle HDP seçmeni, HDP’YSP seçmeninin oylarını kazandı. TBMM’de hemen hemen her konuda HDP ile birlikte hareket eden ve HDP’li seçmene sevimli görünmeye çalışan TİP’li milletvekilleri, HDP’YSP’nin blok önerisini kabul etmedi.
Kürt siyasi partileri bünyesinde siyasetle tanışan TİP milletvekilleri, Türk solunun şemsiyesi altına sığınarak Kürt gerçekliğini yıllarca kullandı. Terör lideri Abdullah Öcalan’ın ve terör örgütü PKK’nın inşa edildiği alan olan Türk solu, her siyasi süreçte Kürt kavramından beslendi. Çünkü Türkiye’de işçi sınıfı yoktu ve beslenme yeri olarak PKK’nın ideolojisine yerleşmişti. Öcalan birçok kitabında Türk soluna atıfta bulunmuş, PKK söylemlerinde Türk solu kavramlarını kullanmıştır. PKK’nın da memnuniyetle karşıladığı Emek ve Özgürlük İttifakı’na TİP de dahil edildi. Başından beri işlerin iyi gittiği ittifakta, TİP kendi adı ve logosuyla seçime girmek isteyince ne oldu? HDP, Merkez Yürütme Kurulu’nda ortak listeyle seçime girme kararı bile aldı, ancak daha sonra bu kararı ve TİP ile Yeşil Sol Parti’nin Emek ve İşçi Partisi adı altında seçimlere katılma kararını içeren protokolü içeren protokolü esnetti. Özgürlük İttifakı YSK’ya sunuldu.
TİP Genel Başkanı Erkan Baş, 30 Mart’ta TELE1’e yaptığı açıklamada, “Türkiye’de bir baraj oluşturulmuş ve solun toplumsal tabanı olan işçiler, Kürtler, Aleviler ve gençler başta olmak üzere gençlerin siyasete katılım kanalları kapatılmıştır. daraltılmış TİP, Gezi’den aldığı güçle bu alanı açtı. Bu bizim en büyük farkımız” diyen bu açıklama HDP’lilerin tepkisine neden oldu. Baş’ın bir diğer tepkisi de şu oldu: “Vatandaşımızın verdiği her oyuna değer katmak için il il çalışıyoruz. Örneğin TİP’in Şırnak’ta vekaletini kaldırması. “Olabilir mi diye araştırıyoruz, yok. O zaman oradaki ittifak ortağımıza destek olalım ve AKP’nin kaybettiği milletvekili Yeşil Sol Parti kazansın. En az 41 ile gireceğiz.” Gülten Kışanak, bu açıklamanın ardından TİP’e yanıt olarak şunları yazdı: “Baş bey artık baraj korkusu kalmadığı için çok oy alacaklarını söylüyor. Evet ittifak içinde olmak TİP için yüzde 7 barajını kaldırıyor ama Kürtler yıllarca büyük emek vererek, bedel ödeyerek barajı anlamsız hale getirdiler, HDP barajı 7 Haziran’da yıktı.” Bu açıklamalar TİP’in ya da Türk Solu’nun HDP’yi baraj yerine kullandığını, YSP’ye yakın olduğunu, benzer söylemler kullandığını ve HDP/YSP ile TİP’in ittifakı HDP/’yi gösteriyor. TİP’in 2018’de İstanbul’da kendi adıyla seçilmesi nedeniyle milletvekili sayısı 8’e düşerken, Ankara’dan milletvekili çıkaramıyor.
CHP, HDP/YSP’YE SÖYLEDİĞİ SÖZLERİ ARTIK TUTMAZ
Sadece TİP değil, CHP de TİP’ten farklı davranmadı. 14 Mayıs seçimlerinde Kılıçdaroğlu’na oy verme çağrısı yapan HDP/YSP, sahada istediği yanıtı bulamadı. Seçimler ikinci tipteyken başta bölge illerde olmak üzere yaklaşık 200 bin oy kaybeden Kılıçdaroğlu, sandık başına gitmeyen HDP seçmeni oldu. Çünkü CHP kaybetti ve HDP/YSP’ye verilen sözlerin artık tutulmayacağı HDP seçmeni tarafından anlaşıldı. HDP/YSP TİP’ten kayıplar verdi, CHP de kaybetti ve HDP/YSP’nin tabana özerklik, Öcalan’ın özgürlüğü verdiği mesajların hiçbiri artık gerçekleştirilemedi. CHP, HDP/YSP’ye verdiği sözlerin hiçbirini artık tutmayacaktı. CHP’nin kaybetmesiyle HDP/YSP ortada kaldı ve HDP’nin genel başkanları Kandil tarafından hızla görevden alındı.
Türk solu yıllardır Kürt halkı ile devlet arasında anlatılmaya çalışılan boşluktan beslendi. Personel sınıfından ziyade sözde sömürü anlayışı üzerinden Kürtlere yönelik politikalar geliştirmeye çalışan Türk solu, Kürtleri laikleştirmeye ve sola entegre etmeye çalıştı. Ancak Kürt halkının Müslüman tavrı ve duruşu Türk soluna kaybettirdi. Bu nedenle Türk solu tüm Kürtler yerine HDP seçmenine yöneldi ve onlar üzerinden siyasi bir oyun oynamaya çalıştı. 14 Mayıs seçimlerinde bu oyunun etkisi oldu ve özellikle büyükşehirlerdeki HDP seçmeni oyların bir kısmını TİP’e kullandı. Seçime blok olarak giren ancak kendi logosunu kullanan TİP, kendisine 4 milletvekili veren HDP yakınlaşmasına değinmedi ve süreci kendi başarısı olarak gördü. HDP’YSP kaybetti ama TİP kazandı. TİP 4 milletvekilliği kazandığı gibi HDP/YSP’nin de oylarının bölünmesine neden oldu. TİP ve CHP adeta HDP/YSP üzerine siyasi kazı yaptı.
