Teknolojinin Doğal Afetler Üzerindeki Etkileri: Bir Depremde İHA, Uydular, Isı Dedektörleri Ne İşe Yaradı?
6 Şubat 2023 Pazartesi günü saat 04:17’de merkez üssü Kahramanmaraş olan 7,7 büyüklüğündeki deprem, beraberinde getirdiği diğer 7,6 büyüklüğündeki depremle tüm Türkiye’yi salladı. 10 ilde etkili olan deprem sonunda bazı büyük ilçeler tamamen paramparça oldu. Felaketin dokuzuncu gününde de enkaz altında kalan onbinlerce vatandaş için çalışmalar devam ederken, bu çalışmalarda teknolojinin önemi bir kez daha vurgulandı. Teknoloji doğal afetlerin etkilerini nasıl değiştirebilir? Teknoloji olmasaydı daha mı kötü olurdu?
birlikte bakalım…
Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde meydana gelen 7,7 büyüklüğündeki depremin ardından Elbistan’ın 7,6 büyüklüğündeki sarsıntısı çevre illeri ve Kahramanmaraş’ı yıkıma sürükledi. Depremin verdiği hasar katlanarak arttı.
Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa’da etkisini hissettirmeye devam eden depremin ardından arama kurtarma çalışmaları dokuzuncu gününde devam ediyor.
Bu arada kurtarma ekipleri, gönüllüler, enkaz altında kalanlar ve bölgedeki tüm vatandaşlar teknolojinin ne kadar değerli olduğunu vurguladı.
Enkaz altında olanları tespit etmek için kullanılan tüm cihazlar, bölgede yapılan çalışmalar ve daha birçok teknoloji bir afet anında bir canın daha kurtulmasını sağlayan birer nimet oldu.
Teknoloji doğal afetlerin etkilerini nasıl değiştirebilir? Afet çalışmalarında kullanılabilecek teknolojiler…
Uçan göz
Dronlar, birçok olayı izleme yetenekleri nedeniyle oldukça popüler hale geldi. Türkiye ve Suriye’deki deprem hasarının boyutlarını gösteren görüntüler, acil durum ekiplerine genel durum özeti hakkında bilgi verdi. Sadece kuş bakışı değil, aynı zamanda ağır hasarı tespit etmek için de iyi çalıştı. Durumu daha da ileriye götürmek için İspanya gibi ülkeler Türkiye’ye insansız hava araçları göndereceklerini açıkladı.
NASA Bulucu Aracı
9 metrelik molozların altından kalp atışlarını tespit edebilen NASA teknolojisi, beyin sarsıntısı gibi afetlerden sonra hayatta kalanların bulunmasında son derece değerli. 2015 yılında, FINDER (Afet ve Acil Müdahale için Bireyleri Bulma) aracı, Nepal’in Chautara köyünde 3 metrelik tuğla-çamur ve moloz yığınının altında gömülü dört kişinin bulunmasına yardımcı oldu.
Araç enkaz altında nefes alma, kalp atışı gibi küçük hareketleri algılıyor.
Uydu Haritalama
Depremin ardından BM, acil durum haritalama uydu hizmetini etkinleştirdi. Depremin verdiği hasar harita üzerinde gerçek zamanlı olarak ortaya çıktı. Haritanın bir diğer amacı da depremin etkisinin ne kadar geniş kapsamlı olduğunu görmek.
Uydu İnternet (Starlink)
Twitter CEO’su Elon Musk, Kahramanmaraş depreminden sonra yardım edeceğine dair açıklamalarda bulundu. Rusya ile savaş halinde olan Ukrayna’ya gönderdiği SpaceX Starlink internet hizmetini Türkiye’ye göndermek için teklifte bulundu. Onay geldikten sonra uyduları göndermeye hazır olduğunu belirtti. Starlink, yörüngedeki konumu nedeniyle dünyanın en zorlu üslerinde bile hızlı geniş bant genişliği sağlar. Bu sayede afet anında veya sonrasında bağlantıda herhangi bir kopukluk yaşanmaz.
Sosyal medya
Teknolojinin bize sunduğu belki de en büyük nimetlerden biri olan sosyal medya, her ne kadar bazen her şeyi çıkmaza sürüklese de doğru kullanımında ihtiyacı olan birçok vatandaşa yardım sağlıyor. Sosyal medyadaki paylaşımlar sayesinde bölgede yardım çağrılarak çok sayıda isim enkazdan kurtarıldı.
Açık bir iletişim aracı olan sosyal medya, dezenformasyon riskinin yanı sıra afet durumlarında olanlara yardım etmek ve birlik beraberlik oluşturmak için en doğru araçlardan biri haline geliyor.
